Αποφθέγματα, αφορισμοί, γνωμικά και σοφά λόγια που ανήκουν στον Σωκράτη

Σωκράτης

Ο διασημότερος φιλόσοφος όλων των αιώνων και των εποχών Σωκράτης, γιος του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης, γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου, μετά από μια ζωή πλουσιότατη σε δράση και διδασκαλία φιλοσοφική, πέθανε το 399 π.Χ., πίνοντας το κώνειο, ύστερα από την καταδίκη του σε ηλικία 70 ετών.

Ο Σωκράτης δεν άφησε συγγράματα. Η επίδρασή του όμως στους σύγχρονους και μεταγενέστερους συγγραφείς υπήρξε μεγάλη. Τα συγγράμματα ονομαστών φιλοσόφων, όπως του Πλάτωνα, του Ξενοφώντα, του Αριστοτέλη και άλλων αρχαίων και νεότερων φιλοσόφων είναι επηρεασμένα από τις φιλοσοφικές ιδέες του.

 

Βάση της φιλοσοφίας του Σωκράτη είναι οι ηθικές αξίες. Δεν ασχολήθηκε με τα προβλήματα της δημιουργίας του κόσμου. Δεν επιδιώκει την επίλυσή τους. Ο Σωκράτης ενδιαφέρεται για την ευδαιμονία του ανθρώπου. Πίστευε ότι μόνο η γνώση είναι σε θέση να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αληθινή ευδαιμονία. Κέντρο της διδασκαλίας του είναι η γνώση της αρετής, την οποία πρέπει πάντα να επιδιώκει ο άνθρωπος. Όμως για να το πετύχει, οφείλει να γνωρίσει πρώτα τον εαυτό του, τις σκέψεις του, την καρδιά του, τα ελαττώματά του, τις κακίες του. Να έχει δηλαδή το "γνώθι σαυτόν". Το επιστέγασμα όμως της ίδια του της διδασκαλίας ήταν η ζωή του. Αυτά που δίδασκε, τα εφάρμοζε. 

53 διάσημα αποφθέγματα και γνωμικά του Σωκράτη

Ερωτηθείς εί σφαιροειδής εστιν ο κόσμος, έφη: «ουχ υπερέκυψα».
(Όταν ρωτήθηκε αν ο κόσμος έχει σχήμα σφαίρας απάντησε: «δεν έσκυψα τόσο πολύ».)

Σωκράτης

Εν οίδα ότι ουδέν οίδα.

(ένα ξέρω, ότι δεν ξέρω τίποτα)

Σωκράτης

Ο θάνατος είναι ένα από τα δύο πράγματα - ή εκμηδένιση και οι άνθρωποι δεν αισθάνονται τίποτα, ή , πραγματικά, είναι μια αλλαγή. Μια αποδόμηση της ψυχής από έναν τόπο σ' έναν άλλο.

Σωκράτης

Των σωμάτων θηλυνομένων και αι ψυχαί πολύ ασθενέστεραι γίγνονται.
(Όταν τα σώματα γίνονται μαλθακά και οι ψυχές χάνουν τη δύναμή τους.)

Σωκράτης

Είναι δύσκολο να φτιάξει κανένας έργο, χωρίς να κάνει κανένα λάθος, αλλά κι αν φτιάξει κάτι αλάθητο, είναι δύσκολο να μη πέσει σε άδικο κριτή.

Σωκράτης

Κρίτων, τω Ασκληπιώ οφείλομεν αλετρυόνα, απόδοτε και μη αμελήσετε.
(Κρίτων, στον Ασκληπιό χρωστάμε έναν κόκορα. Μην αμελήσετε να τον δώσετε.)

(τα τελευταία του λόγια)

Σωκράτης

Ου χαλεπόν Αθηναίους εν Αθηναίοις επαινείν, αλλ᾽ εν Λακεδαιμονίοις.
(Το δύσκολο δεν είναι να επαινείς τους Αθηναίους στους Αθηναίους, αλλά στους Λακεδαιμονίους.)

Σωκράτης

Οκνηρός δεν είναι μόνο εκείνος που δεν κάνει τίποτα, αλλά κι εκείνος που μπορεί να κάνει κάτι καλύτερο αλλά δεν το κάνει.

Σωκράτης

Σε συμβουλεύω να παντρευτείς. Αν βρεις μια καλή γυναίκα θα είσαι ευτυχισμένος. Αν όχι, θα γίνεις φιλόσοφος.

Σωκράτης

Αν ένας γάιδαρος σε κλωτσήσει, δεν έχει νόημα να τον κλωτσήσεις και εσύ.

Σωκράτης

Ακολουθήστε μας στα social